Το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ), ένας από τους πιο ιστορικούς οργανισμούς της Ελλάδος, ιδρύθηκε στις αρχές της δεκαετίας του ΄50 προκειμένου να συμβάλει στην ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού υψηλού επιπέδου για την πολιτιστική, οικονομική, και κοινωνική ανάταξη της χώρας. Στα 70 περίπου χρόνια παρουσίας του, το ΙΚΥ έχει χρηματοδοτήσει εκατοντάδες ερευνητές και ακαδημαϊκούς, βοηθώντας τους στην ολοκλήρωση των σπουδών τους.
Από το 1987 έως και σήμερα, το ΙΚΥ συντονίζει και υλοποιεί με επιτυχία Ευρωπαϊκά Προγράμματα από το πρόγραμμα Erasmus το 1987 μέχρι και το Πρόγραμμα Erasmus+ 2014-2020 για το οποίο είναι η Εθνική Μονάδα Συντονισμού.
Το Πρόγραμμα Erasmus δημιουργήθηκε στη δεκαετία του ’80 ως ένα όχημα που θα βοηθούσε στη διεθνοποίηση των ΑΕΙ της Ευρώπης, μέσα από τη δημιουργία μιας κοινής Ευρωπαϊκής Ταυτότητας, ανταποκρινόμενο στις ανάγκες της Ευρωπαϊκής Κοινωνίας.
Εν τούτοις, η ΕΕ φαίνεται να περνάει μια περίοδο αυξανόμενης αστάθειας σε ό,τι αφορά στο γεωπολιτικό περιβάλλον. Η ευφορία της περιόδου διεύρυνσης, κυρίως με χώρες από το πρώην Ανατολικό Μπλοκ, έχει δώσει σήμερα τη θέση της σε μια κατάσταση διαρκούς αυξανόμενου ευρωσκεπτικισμού.
Κοιτάζοντας προς τα πίσω, και μετά από 30 χρόνια συνεχούς εφαρμογής, το Πρόγραμμα Erasmus που ξεκίνησε το 1987 ως ένα μικρό πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών, αποδείχτηκε το πλέον επιτυχημένο από τα Προγράμματα της Ένωσης. Ως κοινωνικό φαινόμενο, έχει συσχετισθεί με τη γνωστή «Γενιά Erasmus», που έχει μέλη πρώην φοιτητές, ακαδημαϊκούς, δασκάλους και διοικητικό προσωπικό, όπως επίσης και άτομα που πήραν μέρος όχι μόνο σε προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών, αλλά και σε άλλα σχετικά προγράμματα Σχολικής, Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, Εκπαίδευσης Ενηλίκων και Νεολαίας.
Οι αριθμοί παρουσιάζουν ενδιαφέρον: Πάνω από 4 εκατομμύρια φοιτητές από την Ε.Ε. είχαν μέχρι τώρα την ευκαιρία να μετακινηθούν με Προγράμματα Κινητικότητας.
Όσο για την Ελλάδα, στο διάστημα 1987-2017, η συμμετοχή των φοιτητών σε αριθμούς ξεπέρασε τις 71.000.
Το Πρόγραμμα Erasmus φαίνεται πως έχει συνεισφέρει σημαντικά στη δημιουργία αυτού που αποκαλείται Ευρωπαϊκή Ταυτότητα. Πράγματι, σε μια περίοδο κατά την οποία οι εξτρεμιστικές απόψεις φαίνεται να επικρατούν σε σημαντικό βαθμό και στην Ευρώπη, οι διαπολιτισμικές ικανότητες και τα χαρακτηριστικά που αποκτούν οι νέοι οι οποίοι συμμετέχουν στα προγράμματα αυτά φαίνεται να είναι σημαντικά.
Με έκπληξη, η γενιά αυτή των Ευρωπαίων Πολιτών του Erasmus βλέπει σήμερα κάποιες Ευρωπαϊκές Χώρες να υψώνουν τείχη. Αυξάνουν συνεχώς οι φωνές που ζητούν τον αποκλεισμό των προσφύγων ή και την αναγωγή τους σε πολίτες β’ κατηγορίας.
Οι Ευρωπαϊκές αξίες της ανεκτικότητας, της πολιτισμένης και ανοικτής Ευρώπης φαίνονται να απομακρύνονται όλο και πιο πολύ.
Δυστυχώς, η οικονομική κρίση, μαζί με την ισοπέδωση όλων των αξιών κάτω από τον οδοστρωτήρα του οικονομισμού, φαίνεται να απειλεί τις ακαδημαϊκές ελευθερίες και την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών.
Παράλληλα, η χρήση των νέων τεχνολογιών φαίνεται πως απειλεί τη διακίνηση των υγιών ιδεών.
Η είσοδός μας στον αιώνα των νέων τεχνολογιών στην αρχή συνοδεύτηκε από ελπίδες για γρήγορη και καλύτερη διάδοση της πληροφορίας. Η ανάπτυξη της τεχνολογίας και η διάδοση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, μαζί με την παγκοσμιοποίηση φαίνεται να ευνοούν την ταχύτερη διάδοση της παρα- πληροφορίας παρά της ίδιας της πληροφορίας, της παρα-γνώσης παρά της ίδιας της γνώσης.
Θυμηθείτε πόσο γρήγορα εμείς οι Έλληνες, οι Πορτογάλοι, οι Ιρλανδοί, οι Ισπανοί γίναμε PIGS και πόσο γρήγορα ξανά ανθρώπινα υποκείμενα. Πόσο γρήγορα, εμείς οι Έλληνες, γίναμε οι αρχιτεμπέληδες της Ευρωπαϊκής Ηπείρου και ξανά οι πιο εργατικοί και φιλότιμοι.
Πόσο γρήγορα οι ιδεολογίες του ρατσισμού και του φασισμού απλώθηκαν στην Ήπειρο του Διαφωτισμού και των πολιτιστικών αξιών.
Συνέδρια σαν το σημερινό, μας δίνουν την ευκαιρία να αναστοχαστούμε πάνω σε όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας και κοντά μας. Οφείλουν να μας κάνουν να σκεφτούμε το πως οι πανανθρώπινες αξίες της Ευρώπης, που έχουν τις ρίζες τους στον Αρχαίο Ελληνικό Πολιτισμό μπορούν ξανά να ευδοκιμήσουν στο Ελληνικό και το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο.
Για το πως η εκπαίδευση μπορεί να γίνει ξανά ΠΑΙΔΕΙΑ, με όλη τη σημασία της λέξης.
Συνημμένα αρχεία Πρόγραμμα